Hamlet (1964) - [Κριτική]

[Κινηματογραφική Πρόταση της εβδομάδας]

Hamlet - Grigori Kozintsev 1964 [Κριτική]

_γράφει ο Γιώργος Ρούσσος

Ο "Άμλετ" (1964) του Γκριγκόρι Κόζιντσεφ θεωρείται (και δικαίως) ως η καλύτερη κινηματογραφική μεταφορά του αριστουργήματος του Σαίξπηρ και ως η μοναδική που μπορεί να σταθεί απέναντι στην αντίστοιχη μεταφορά του Λόρενς Ολίβιε (1948).

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι στην συγκεκριμένη εκδοχή, συμμετείχαν οι κορυφές των τεχνών και των γραμμάτων της εποχής εκείνης. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η μετάφραση ήταν του Μπόρις Πάστερνακ και η μουσική του Ντμίτρι Σοστακόβιτς!

Κάποιοι κριτικοί, κατατάσσουν την ταινία στις δέκα καλύτερες στην ιστορία του κινηματογράφου. Η μνημειακή ερμηνεία του Ινοκέντι Σμοκτουνόφσκι στον πρωταγωνιστικό ρόλο, σηματοδότησε για πολλούς, την ιστορία της υποκριτικής του 20ου αιώνα. Αντιμετωπίζοντας τη φράση του Άμλετ, "να ζει κανείς ή να μη ζει", ως φιλοσοφικό γρίφο κι όχι ως ερώτημα.

Ο σοβιετικός σκηνοθέτης, μένοντας απόλυτα πιστός στο θεατρικό κείμενο, ερμηνεύει τις πράξεις του διασημότερου σαιξπηρικού ήρωα κάτω από μια ιστορική όσο και υπαρξιακή οπτική. Ο Ινοκέντι Σμοκτουνόφσκι υπήρξε, κατά γενική ομολογία, ο κορυφαίος Άμλετ όλων των εποχών. Ο ηθοποιός που υποχρέωσε τον έτερο μεγάλο Άμλετ, τον Λόρενς Ολίβιε, να υποκλιθεί στην ανωτερότητά του.

Ο κινηματογραφικός Άμλετ του Κόζιντσεφ, ολοκληρώθηκε το 1963 και προβλήθηκε το 1964, μετά από οκτάχρονη επεξεργασία του σεναρίου, ενώ τα γυρίσματα διήρκεσαν δύο χρόνια. Η σοβιετική εκδοχή του διάσημου σαιξπηρικού έργου αποτέλεσε την εθνική συμμετοχή της Σοβιετικής Ένωσης στον εορτασμό των 400 χρόνων από τη γέννηση του συγγραφέα.

Ο Σοβιετικός σκηνοθέτης του κινηματογράφου, Γκριγκόρι Κόζιντσεφ, γεννήθηκε το 1905 στο Κίεβο και σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πετρούπολης. Ήταν θεατρικός, αλλά και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Οι ταινίες του (Άμλετ - 1964, Βασιλιάς Ληρ - 1971, Δον Κιχώτη - 1957), διακρίνονται για τη βαθιά τους πίστη στις αρχές του ουμανισμού, της κοινωνικής δικαιοσύνης και για τον ασυμβίβαστο αγώνα τους εναντίον κάθε μορφής μισανθρωπισμού. Πέθανε στο Λένινγκραντ, το 1973, κερδίζοντας αρκετά βραβεία και έχοντας σημαδέψει για πάντα, την Ιστορία της 7ης Τέχνης.

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε, ότι η ταινία "Άμλετ" (Ηamlet) του Γκριγκόρι Κόζιντσεφ, τιμήθηκε το 1964 με το ειδικό βραβείο της επιτροπής του Φεστιβάλ Βενετίας, ενώ είχε αποσπάσει και δύο υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα (Καλύτερης Ταινίας-Καλύτερου Ξενόγλωσσου Ηθοποιού).