Οδοιπορικό στα Άγια Πάθη

Στο πνεύμα των ημερών, η ομάδα σύνταξης του περιοδικού ανασύρει από το ΧΡΟΝΟΝΤΟΥΛΑΠΟ ένα θεολογικό κείμενο κατανόησης των ημερών της Αγίας Εβδομάδας που δημοσιεύθηκε στην 7η σοδειά. Ευχόμαστε σε όλους σας Καλή Ανάσταση με καθημερινή συνδρομή στον συνάνθρωπο.

Άκρα Ταπείνωση, 1664, Αγ.Όρος

Μεγάλη Δευτέρα

μνημονεύεται ο μακάριος Ιωσήφ ο Πάγκαλος

Σώφρων ονομάζεται ο Ιωσήφ από τον συναξαριστή. Είναι σώφρων. Αντιστέκεται δηλαδή, στη φθορά και την αμαρτία. Μένει ακέραιος, ώστε να είναι δίκαιος άρχων και όχι τύραννος. Η διαφθορά και η παρεκτροπή είναι η μήτρα της ανομίας και της τυραννιάς. Ο δίκαιος, αληθινός άρχοντας  όμως, δεν  ανταποδίδει  τα  ίσα, μα φροντίζει το λαό. «Είναι απάντων διάκονος». Πλένει τα πόδια των μαθητών. Ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος σήμερα μας το θυμίζει: το μέτρο της δικαιοσύνης δεν είναι η ανταπόδοση της βίας  και η τιμωρία όσων έσφαλαν. Δίκαιος είναι εκείνος ο οποίος μιμείται το Χριστό. Συγχωρεί και δίνει και τη ζωή του για τους φίλους του, ακόμα και για τους εχθρούς.

Μεγάλη Τρίτη

μνημονεύεται η παραβολή των δέκα παρθένων

Ίσως μία από τις πιο παρεξηγημένες πραγματικότητες της πίστης μας είναι η βασιλεία του Θεού και η μέλλουσα κρίση. Η βασιλεία αυτή δηλώνεται από το Χριστό στο Ευαγγέλιο, ως Γάμος του Θεού με την ανθρωπότητα. Ο Θεός κατεβαίνει στη γη για να συναντήσει τον άνθρωπο και δεν τον συναντά απλώς, συνάπτει Γάμο. Μια μόνιμη και αδιάλυτη σχέση μαζί του. Ο άνθρωπος για να μπει στο Νυμφώνα, στο Γάμο, χρειάζεται το κατάλληλο ρούχο καθώς, είναι γυμνός από αρετές. Η γυμνότητα αυτή καλύπτεται μόνο με το «έλαιον», που έχουν οι φρόνιμες, και λείπει απ’ τις μωρές παρθένες της παραβολής.

Οι Φαρισαίοι έχουν θρησκευτική αυτάρκεια. Είναι θρησκευόμενοι τύποι, μάλιστα και φανατικοί. Απαιτούν, όμως, την αποστολή τους ως κληρονόμοι του Μωυσή και δεν αποδέχονται το θαύμα της βασιλείας που έρχεται σα Γάμος, όπου όλοι είναι προσκεκλημένοι κι όχι μόνο, οι αφεντιές τους.

Ο Χριστός μιλάει, προ του πάθους, για τη βασιλεία του και επιτιμά με όλη του την εξουσία τους Φαρισαίους, για να κρατήσει ζωντανή την πίστη των μαθητών, όταν σε λίγες μέρες θα τον δουν γυμνό απάνω στο Σταυρό.

Μεγάλη Τετάρτη

μνημονεύεται η πόρνη γυναίκα

Η πόρνη, σύμφωνα με τη φυσική τάξη των ανθρώπινων πραγμάτων, ήταν μια γυναίκα τσαλακωμένη, κατεστραμμένη, νεκρή. Το μόνο που θα μπορούσε να ελπίζει είναι η συμπόνια των εφήμερων εραστών της. Κάτι λιγότερο απ’ το τίποτα.

Ο Χριστός με τη δύναμη του χαρίζει στη γυναίκα αυτή, κάτι περισσότερο απ’ τα πάντα. Δέχεται τη συγκλονιστική της μετάνοια. Την απαλλάσσει από κάθε χρέος και αμαρτία. Της δίνει κάτι που ούτε θα μπορούσε καν να το φανταστεί. Την Αγνότητα. Την ξανακάνει μικρό, αθώο παιδί. Γιατί η αληθινή μετάνοια, είναι στ’ αλήθεια ξαναγέννημα. Ο Κύριος την αξιώνει να γίνει μυροφόρος του, «γιατί βάζοντας αυτή τούτο το μύρο στο σώμα μου, για τον ενταφιασμό με ετοίμασε» (Ματθ. 26,12)

Καστοριά - Βυζαντινό μουσείο πόλης

Μεγάλη Πέμπτη

εορτάζεται ο Μυστικός Δείπνος

Το πραγματικό σημάδι του χριστιανού, πολύ περισσότερο του δασκάλου και του αποστόλου μέσα στην εκκλησία, είναι η μίμηση του Χριστού, η συμμόρφωση με το δικό του τρόπο. Δικαιολογημένα η σύγκριση, που κάνουμε αυτές τις μέρες, ανάμεσα σ’ αυτά που διαβάζονται στις εκκλησίες και τη σημερινή μας κατάσταση, είναι συντριπτική.

Συνήθως, κατά έναν τρόπο βαθύτατα αντι – ευαγγελικό, η κριτική μας αφορά τους «άλλους». Κατηγορούμε τους επισκόπους, οι οποίοι έχουν μεταβληθεί σε δεσποτάδες, αγαπούς τις πρωτοκαθεδρίες. Έχουν φαρδύνει τις φάσες στα ρούχα τους και φορούν (ψεύτικα) στέμματα και άλλα τινά για να δείχνουν τάχα σπουδαίοι. Οι κληρικοί κατηγορούν τους λαϊκούς ότι αγνοούν τα της πίστεως, αδιαφορούν και δεν πατάνε στις εκκλησίες και, οι λαϊκοί κατηγορούν τους παπάδες που φέρονται αλαζονικά που φέρονται σα να’ ναι ιδιοκτήτες της Εκκλησίας. Όλοι γινόμεθα έτσι υποκριτές σαν τους Φαρισαίους και ακόμη χειρότερα σαν τον Ιούδα τον Ισκαριώτη.

Ας το ακούσουμε το Ευαγγέλιο, φωνάζει: ο τρόπος των χριστιανών, είναι η Ευχαριστία. Σ’ αυτήν είμεθα όλοι διάκονοι. Τη στιγμή που ο Χριστός είναι «ο προσφέρων και προσφερόμενος», όπως λέμε στη Θεία Λειτουργία και επιπλέον, όπως κι ο ίδιος μας λέει ότι είναι «ο διακονών», εμείς θα κάνομε τους καμπόσους;

Μεγάλη Παρασκευή

τα άγια, σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου

Ο Χριστός δε θα μπορούσε να είναι αληθινός άνθρωπος εάν δε ζούσε την ανθρώπινη πραγματικότητα ως την έσχατή της έκπτωση. Αν είναι τραγικό δείγμα  της ανθρώπινης παρακμής να υφίσταται κανείς την εσχάτη των ποινών, το θάνατο, με ατιμωτική μάλιστα εκτέλεση, σκεφθείτε τι αδικαίωτη τραγωδία είναι να θανατώνεται ένας αθώος.

Ο Χριστός υφιστάμενος το Σταυρό (καταδίκη δούλου), σώζει και το ληστή αλλά και όλους τους αθώους τους θανατωμένους άδικα.

Αν προσέξουμε καλύτερα, θα δούμε ότι η ομολογία του ληστή, είναι μεγαλειώδης «μνήσθητί μου Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42). Έχει δίπλα του τον ετοιμοθάνατο Ιησού κι εκείνος τον αποκαλεί «Κύριε». Κι όχι μόνο αυτό, ζητά να τον πάρει στη βασιλεία του.. Ένας ληστής ζητάει τον Παράδεισο απ’ τον καθημαγμένο και άτιμο Χριστό. Τον σέβεται ως Βασιλιά παρ’ ότι είναι σταυρωμένος μαζί του.

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας - Άγ.Όρος

Μεγάλο Σάββατο

η θεόσωμη ταφή και η κάθοδος στον Άδη, του Σωτήρος Ιησού Χριστού

Ας ζήσομε σήμερα τη συντριβή των μαθητών: «Πριν από λίγο είχαμε μαζί μας τον Δάσκαλο, τον ακούγαμε, τον αγαπούσαμε και τον πιστεύαμε κατά το ανθρωπίνως δυνατόν. Τώρα κείτεται νεκρός, το σώμα του σφραγίζεται στον τάφο και φυλάσσεται από τους

στρατιώτες». Δεν είναι εύκολο κανείς να εξηγήσει τα μυστήρια του Θεού και το σχέδιο της σωτηρίας, που ούτε στους αγγέλους δεν αποκαλύφθηκε. Σήμερα είναι η μέρα της σιωπής. Η σιωπή είναι πιο εύγλωττη απόψε, γιατί πώς να εξηγήσεις με λόγια την πραγματικότητα! «ο Θεός στον Άδη». Είναι λοιπόν μια πραγματικότητα. Μόνον αυτό μπορούμε να δούμε και να γνωρίσουμε.

Ο Χριστός αυτή την τελευταία μέρα του Πάσχα απεργάζεται για χάρη μας κάτι μεγαλύτερο από τη διδασκαλία του. Καλεί τον Αδάμ και όσους κείτονται στον Άδη, Πατέρες και Αδελφούς, μαζί και όλους εμάς τους ζωντανούς νεκρούς, πίσω στη ζωή.

Κυριακή του Πάσχα

η ζωηφόρος Ανάστασις του Κυρίου

Η δόξα του Χριστού είναι ίσως η μεγαλύτερη ιστορική αλήθεια. Παράδοξο ακόμη και για τους μαθητές. Ακόμη και σήμερα για την Εκκλησία.

Η δόξα του Χριστού είναι η Ανάσταση. Η αυγή της Δευτέρας Παρουσίας του είναι το κενό μνημείο. Ο ψίθυρος της Ανάστασης είναι η αύρα η λεπτή, η αναστάσιμη, που κρίνει και θα κρίνει την ανθρωπότητα. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι εκείνο το ιστορικό πρωινό μόνον οι γυναίκες αποδείχθηκαν δυνατές. Έτρεξαν με μύρα στον τάφο του αγαπημένο Ιησού, χωρίς να σκεφθούν τους στρατιώτες. Έτρεξαν πριν ακόμα απαντήσουν «ποιος θα μας σηκώσει την πέτρα που φράζει την είσοδο;». Και ιδού! Ο λίθος της άρνησης και της απιστίας είχε αποκυλιστεί, καθώς έφθασαν στο σημείο.

Την ίδια μέρα της Ανάστασης, δύο από τους μαθητές βαδίζουν προς Εμμαούς, ένα χωριό έξω από την Ιερουσαλήμ. Συζητούσαν τα όσα συνταρακτικά είχαν γίνει εκείνες τις μέρες, την καταδίκη και τη σταύρωση του Ιησού και ήτο λυπημένοι για το Δάσκαλο. Ο Ιησούς τους έφθασε στο δρόμο και προσποιήθηκε ότι δεν είχε ακούσει για όσα συζητούσαν. Εκείνοι του εξήγησαν, και τότε, άρχισε να τους ερμηνεύει τους Προφήτες. Πως αυτοί «έδειχναν» καθαρά όσα έπρεπε να πάθει ο Χριστός και να δοξασθεί. Όταν έφθασαν και κάθισαν να δειπνήσουν, ο Ιησούς ευλόγησε το ψωμί και τους έδωσε. Τότε οι μαθητές αναγνώρισε το Δάσκαλό τους. Είναι φανερό ότι ο Ιησούς, όντας κανονικός άνθρωπος που τρώει μαζί με τους μαθητές, είναι τώρα ο «εν ετέρα μορφή», αλλιώτικος, μεταμορφωμένος. Ανάπλασε τον άνθρωπο με την Ανάστασή του σε μία νέα μορφή, η οποία δεν υπόκειται στη φθορά και δεν κινδυνεύει απ’ το θάνατο. Με τη νέα του, τη δοξασμένη μορφή, ο Ιησούς αναγνωρίζεται από τους φίλους του τη στιγμή που τους μοιράζει το ψωμί, όπως τους πληροφορεί η φλεγόμενη από αγάπη καρδιά τους.

Ο Χριστός λοιπόν, είναι που μοιράζει το ψωμί της ζωής μας και, όσοι τον αγαπούν, τον αναγνωρίζουν και ζουν μαζί Του, αιώνια. Αμήν.

κείμενο

Κυριάκος Τζιάμος

σοδειά 7