[Γράμμα σ'ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ] Ο.Φαλάτσι ~ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Oriana Fallaci at Vietnam war

 “You belong neither to God
nor the state nor me. You belong to yourself and no one else.” O.F.

Η Οριάνα Φαλάτσι γεννήθηκε στην Φλωρεντία,  26 Ιουνίου 1929. Όταν ήταν μόλις 10 ετών ο πατέρας της, την μύησε στο κίνημα Αντιφασιστικής Αντίστασης, μια εμπειρία η οποία της χάρισε ένα μετάλλιο τιμής από τον Ιταλικό Στρατό και την διαμόρφωσε ως μια ισχυρή και εμπόλεμη γυναίκα. Μετά τον πόλεμο, στα 17 της, άρχισε να εργάζεται ως ρεπόρτερ σε διάφορα καθιερωμένα περιοδικά μετά των οποίων και το «Europeo». Εκείνη την περίοδο εξέδωσε και τα πρώτα της βιβλία : «Τα επτά αμαρτήματα του Χόλυγουντ» 1957, «Το άχρηστο σέξ» 1961,  «Η Πηνελόπη στον πόλεμο» 1962, και «Οι εγωιστές» 1963. Αλλά η Οριάνα Φαλάτσι θα μείνει στην μνήμη για τις ασυμβίβαστες συνεντεύξεις με διάσημες και παντοδύναμες φυσιογνωμίες – Henry Kissinger, Nguyen Van Giap, Golda Meir, Khomeini, Heil Selassie, οι συνεντεύξεις υπάρχουν στην συλλογή «Συνέντευξη με την Ιστορία», 1974. Η συλλογή είναι σύμβολο σπουδαίας δημοσιογραφίας αλλά και της εξαιρετικής της ικανότητας για αντικειμενικές συνεντεύξεις. Απ όλες τις συνεντεύξεις της εκείνη με τον Αγιατολάχ Χομεϊνί επισφραγίζει το ατρόμητο στυλ της : η Φαλάτσι τόλμησε να πετάξει το τσαντόρ μπροστά στον Ιρανό Αρχηγό και να τον αποκαλέσει τύραννο. Το στάτους της ως παγκοσμίου φήμης συγγραφέας πάει πίσω στο 1975 με την νουβέλα της «Γράμμα σε ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ» το οποίο βγήκε μετά από μια αποβολή που είχε, το βιβλίο προκάλεσε μεγάλη αίσθηση και έγινε μπέστ σέλερ. Το 1979 ο θάνατος του συντρόφου της Αλέκου Παναγούλη, την ώθησε να γράψει το βιβλίο «Ο Άντρας», ακόμα ένα βιβλίο που πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 30 γλώσσες.  Ακόμα ένα μπέστ σέλερ ήταν το «Ινσαλάχ», 1990, όπου μιλάει για τις μάχες των Ιταλών στρατιωτών στο Λίβανο το 1983. Μετά τις επιθέσεις της 11η Σεπτεμβρίου η συγγραφέας σπάει την σιωπή 11 ετών και παίρνει την πένα της για να εκφράσει την μεγαλύτερη μάχη της : ενάντια στον φανατισμό του Ισλάμ. Η διατριβή της ξεκινά με ένα άρθρο στην εφημερίδα “Corriere della Sera”, αργότερα έγινε βιβλίο, «Η οργή και η περηφάνια». Εκεί καταδικάζει τις δικτατορίες, τον θρησκευτικό φανατισμό, τις αδύναμες κυβερνήσεις και τον διχασμό της κοινής γνώμης. Το υβριστικό ύφος των κειμένων της συνεχίστηκε στο «Η δύναμη της αιτίας», 2004, και επαναλήφθηκε σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «New Yorker» τον Μάιο του 2006 με τον τίτλο «Ο ταραχοποιός». Υποφέροντας από θανατηφόρο καρκίνο, τον οποίο ονόμαζε «Ο εξωγήινος», η Οριάνα Φαλάτσι πέθανε στις 15 Σεπτεμβρίου 2006 στην Φλωρεντία στην ιδιωτική κλινική «Santa Chiara” σε ηλικία 77 ετών.

Το Γράμμα σε ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ, είναι ένα ημερολόγιο μια σύγχρονης,

Oriana Fallaci and Alekos Panagoulis

αντικομφορμίστριας, μη παραδοσιακής εργαζόμενης, ανύπαντρης γυναίκας η οποία έρχεται αντιμέτωπη με μια απρόσμενη εγκυμοσύνη στην μέση μιας καριέρας που εκτοξεύεται. Ξεκινά με την πρωταγωνίστρια να ανακαλύπτει ότι είναι όντως έγκυος. Φαινομενικά καλωσορίζει  το γεγονός στην ζωή της με ανοιχτό μυαλό. Σκέφτεται ότι είναι ένα γεγονός, όχι μια επιλογή που έκανε η ίδια, ο σύντροφός της ή ο Θεός. Αλλά αρχίζει παραδεχόμενη ότι φοβάται πολύ. Όχι για τους άλλους, ούτε για τον πόνο ούτε για τον Θεό, λέει, αλλά για το ίδιο το παιδί. Μετά όμως σταματά τις σκέψεις περί φόβου και αμφιβολίας λέγοντας τον εαυτό της ότι ίσως είναι επιλογή του παιδιού να έρθει στην ζωή. Και κάποια μέρα σύντομα, αυτός ή αυτή θα της δώσει μια τέτοια απόδειξη. Καθώς συνεχίζει την καθημερινότητα της, σιγά-σιγά νιώθει να έρχεται όλο και πιο κοντά με την ζωή που υπάρχει μέσα της καθώς αρχίζει να έχει συνομιλίες μαζί του. Ανακοινώνει την ύπαρξή του στους φίλους της, στους γονείς της και στον πατέρα του αγέννητου παιδιού της. Αμέσως έρχεται αντιμέτωπη με ένα δίλλημα όταν λαμβάνει αρνητική συμπεριφορά, είτε λεκτική είτε όχι, από τους ανθρώπους γύρω της, η οποία συμπεριφορά περιλαμβάνει από αηδία για μια έγκυο, ανύπαντρη γυναίκα μέχρι την αποδοκιμασία καλυπτόμενη από οίκτο. Μια φίλη της και ο πατέρας του παιδιού της δεν διστάζουν να την ωθήσουν προς την διακοπή της εγκυμοσύνης όσο ακόμα μπορεί. Ο ίδιος ο γυναικολόγος της επίσης διακριτικά την ωθεί προς σε αυτήν την πιθανότητα. Αλλά η ίδια βρίσκει το κουράγιο να επιμείνει στην απόφασή της να κρατήσει το παιδί. Συνεχίζει να έχει συζητήσεις με το αγέννητο παιδί της καθώς αυτό μεγαλώνει μέσα της. Όπως κάθε μέλλουσα μητέρα ακολουθεί την ανάπτυξη του παιδιού μέσα της με έξαψη και θαυμασμό, διαβάζει βιβλία, κόβει φωτογραφίες εμβρύων και φαντάζεται πόσο διαφορετικός θα είναι ο κόσμος για το παιδί τους από τον δικό της. Στις ‘συζητήσεις’ της με το αγέννητο παιδί της είναι φανερό ότι προσπαθεί να κρύψει τις απότομες αλλαγές της διάθεσης της, των αμφιβολιών της και να προστατεύσει το παιδί της από ένα αρνητικό περιβάλλον. Κατά την διάρκεια της ιστορίας, υποφέρει από συμπτώματα δύσκολης εγκυμοσύνης, εμφανίζει κράμπες και πόνους στην κοιλιά, ναυτία, αιμορραγία  και τουλάχιστον 2 φορές πρέπει να παραμείνει ακίνητη στο κρεβάτι. Εκείνες οι φορές είναι που αντιπαθεί το παιδί και το κατηγορεί ότι ελέγχει τον κόσμο της, τα συναισθήματα της, την ίδια της την ύπαρξη, είναι εκείνες οι φορές που ο γιατρός της λέει ότι πρέπει να παραμείνει ακίνητη, που ο εργοδότης της, της λέει ότι τις αποστολές της θα τις δώσει σε «άντρες συναδέρφους της που δεν παθαίνουν τέτοιου είδους ‘ατυχήματα’» και επαναστατεί ενάντια στην ιδέα της κατάρας της μητρότητας. Σ εκείνο το σημείο αμφισβητεί την εγκυρότητα του νόμου που θεωρεί ότι ένα πλάσμα μόλις 3 ιντσών είναι άνθρωπος. Κατά την διάρκεια των αλλαγών της διάθεσης της διαβάζει 4 παραμύθια στο αγέννητο παιδί της. Τα παραμύθια εξηγούν στο παιδί πόσο άδικος είναι ο κόσμος, πρώτον στην γυναίκα που πρέπει να παλεύει για να αποδείξει τον εαυτό της και στην κοινωνία και στην εργασία. Δεύτερον είναι άδικος για τους φτωχούς που στερήθηκαν τα όνειρά τους και το βασικότερο απ όλα στερήθηκαν την ελευθερία τους και τέλος άδικος για την ανθρωπότητα που αφού γεννήθηκε δεν έχει τίποτα άλλο να περιμένει παρά μια πεπερασμένη ζωή  και  ένα βέβαιο τέλος. Όταν αλλάζει γυναικολόγο, γυναίκα αυτήν την φορά, βρίσκει την γαλήνη που ζητούσε όταν εκείνη της λέει ότι η εγκυμοσύνη δεν είναι ούτε αρρώστια ούτε κατάρα. Η γυναίκα δεν πρέπει να χάσει τον εαυτό της για να γεννήσει ένα παιδί. Το παιδί θα ακολουθήσει την δική του πορεία όπως σχεδιάστηκε από την φύση σε αρμονία με αυτούς που θα είναι οι γονείς του. Εφοδιασμένη με κουράγιο και αποφασιστικότητα αναλαμβάνει μια νέα δουλειά. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού αυτού παθαίνει κρίση πανικού καθώς αισθάνεται ξαφνικά ναυτία, άπνοια και αιμορραγεί. Όπως ήταν σίγουρη για το πότε ξεκίνησε η ζωή μέσα της έτσι αισθάνεται σίγουρη πως η ίδια ζωή τελείωσε. Η ψυχική της δοκιμασία τελειώνει με ένα μήνυμα από το ίδιο το παιδί. Ότι δεν πρέπει να κατηγορεί τον εαυτό της, ότι μοιράστηκε μαζί του την ασχήμια του κόσμου τόσο νωρίς που αναρωτήθηκε ποιος θα ήταν ο σκοπός να ερχόταν σε αυτόν τον κόσμο. Η γυναίκα καταλήγει πως κατά κάποιο τρόπο στο τέλος, όταν έχουμε ότι θελήσαμε, όταν κερδίσαμε αυτά για τα οποία πολεμήσαμε, δεν έχουν σημασία. Το μόνο που νιώθουμε είναι κούραση. Κι όμως ο κόσμος εξακολουθεί να γυρίζει. Το παιδί πέθανε, ίσως πεθαίνει και η ίδια.
Αλλά ακόμα κι αυτά δεν έχουν σημασία γιατί ο κόσμος δεν τους έχει ανάγκη,
γιατί η ίδια η ζωή δεν πεθαίνει.

Πηγές : http://www.italica.rai.it,  http://www.academia.edu, Review by Venarica B.Papa.

Επιμέλεια κειμένων – απόδοση στα ελληνικά Μαρία Ροδοπούλου.