The Piano Teacher - Michael Haneke (2001) [Κριτική]

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

γράφει ο Γιώργος Ρούσσος

Η Έρικα Κόχατ (Isabelle Huppert), είναι μια δασκάλα πιάνου που ζει στη Βιέννη. Λατρεύει τον Μπαχ και τον Μπραμς, για την αρμονία, τη μαθηματική ακρίβεια και το ελεγχόμενο συναίσθημά τους. Ζει με τη μητέρα της, η οποία την καταπιέζει και την κατευθύνει σαν να είναι ακόμα το μικρό της κοριτσάκι. Μόνο που η Έρικα έχει επιθυμίες, ανάγκες και στόχους τόσο μεγάλους, τόσο επιτακτικούς που αναγκάζεται να τους κρύβει ερμητικά.

Μετά το μάθημα, της αρέσει να πηγαίνει σε sex shops και σε κινηματογράφους drive-in και να παρακολουθεί τα ζευγάρια να κάνουν έρωτα. Με τους μαθητές της είναι αυστηρή και απαιτητική. Η γυναικεία φύση των άκρων, όμως, θα έρθει στην επιφάνεια όταν εκείνη θα νιώσει έλξη για τον νεαρό, χαρισματικό μαθητή της. Η Έρικα θα αλλάξει το παιχνίδι όταν θα του στείλει μια επιστολή προσκαλώντας τον στις φαντασιώσεις της.

Η πειθαρχία στην ψυχή της την αναγκάζει να αισθάνεται μόνο με τον ακραίο πόνο και να ερεθίζεται μόνο με την πιο ακόλαστη ηδονοβλεψία. Ο Μίκαελ Χάνεκε, μας παρουσιάζει την πιο συγκλονιστική ψυχολογική κατάβαση στην γυναικεία ψυχοσύνθεση και ταυτοχρόνως μας φέρει αντιμέτωπους με την πιο δηκτική υπογραφή, στο σύγχρονο ευρωπαϊκό σινεμά.

Η «Δασκάλα του Πιάνου» είναι ακόµα ένα σκοτεινό αστέρι του παγωµένου κόσµου του Αυστριακού δηµιουργού, Μίκαελ Χάνεκε. Αυτή την φορά, το µέσο της κατά Χάνεκε «επικοινωνίας» µεταξύ των ηρώων του, δηλαδή το µέσο εξευτελισµού, βασανισµού, ταπείνωσης και γελοιοποίησης δεν είναι ο θάνατος ή η απειλή του θανάτου, αλλά ο έρωτας και το σεξ.

"Η Δασκάλα του Πιάνου" του Μίκαελ Χάνεκε, παραγωγής του 2001, που κυκλοφορεί σε επανέκδοση, ήταν υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, εκεί όπου κατάφερε να αποσπάσει το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, αλλά τόσο το Βραβείο Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου, για τον Benoît Magimel, όσο και το Βραβείο Καλύτερου Γυναικείου Ρόλου, για την συγκλονιστική Isabelle Huppert. Μία ταινία, που έρχεται να μας υπενθυμίσει, γιατί απλά ο Αυστριακός Σκηνοθέτης, συγκαταλέγεται στους κορυφαίους δημιουργούς, στην παγκόσμια ιστορία, της 7ης Τέχνης...

Ο Μίκαελ Χάνεκε γεννήθηκε το 1942 στη Βαυαρία της Γερμανίας, αλλά μεγάλωσε, σπούδασε, και τώρα ζει, διδάσκει και σκηνοθετεί στην Αυστρία. Σπούδασε φιλοσοφία, ψυχολογία και σκηνοθεσία στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και ξεκίνησε την καριέρα του στα τέλη της δεκαετίας του 60 γράφοντας θεατρικά, ενώ λίγα χρόνια αργότερα άρχισε και τη σκηνοθετική του καριέρα, τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο.

Ο Χάνεκε ξεκίνησε να μελετάει το θέμα της βίας και των μέσων μαζικής ενημέρωσης από τη δεκαετία του 90. Η τριλογία του: ”The Seventh Continent” (1989), ”Benny s Video”(1992) και ”71 Fragments of a Chronology of Chance”(1994) ασχολείται με το πως αποτυπώνεται η βία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις συνέπειές της, ενώ το ”Funny Games” (η Γερμανική εκδοχή του 1997 αλλά και το Αμερικάνικο remake το 2007) ανατρέπει αυτό το είδος των βίαιων ταινιών.

Οι ταινίες που περιλαμβάνονται στη φιλμογραφία του μετά τη «Δασκάλα του Πιάνου» είναι:

- «Η Ώρα του Λύκου», το 2003.

- «Ο Κρυμμένος», με την οποία απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στις Κάννες και στα Ευρωπαϊκά Βραβεία το 2005.

- «Funny Games», το remake της ταινίας «Παράξενα Παιχνίδια» (1997) που συμμετείχε επίσημα στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών του 1997.

- «Η Λευκή Κορδέλα», η οποία βραβεύτηκε το 2009 στις Κάννες με το Χρυσό Φοίνικα και το βραβείο FIPRESCI. Επίσης, την ίδια χρονιά κέρδισε τα Ευρωπαϊκά βραβεία Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Καλύτερου Σεναρίου.

- «Αγάπη»,η οποία απέσπασε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες (2012), 4 Ευρωπαϊκά Βραβεία (2012), Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (2013) και Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (2013).