[Κάτω από τον τροχό] του Έρμαν Έσσε ~ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

  εκδόσεις Καστανιώτης

Ο Έρμαν Έσσε γεννήθηκε στο Calw της Γερμανίας το 1877. Βιβλιοπώλης στην αρχή μετά έγινε γνωστός για τα ποιήματά του και τα μυθιστορήματά του. Στα 1904 δημοσιεύει το πρώτο του μυθιστόρημα "Πήτερ Κάμεντσιτ" και από εκεί και πέρα κερδίζει το ψωμί του από τα γραφτά του.
Στην "Ροσάλντε"  , 1914, εξετάζει τα προβλήματα ενός καλλιτέχνη, ο "Κνούλπ", 1915, είναι μια προσφορά στην αλητεία, ο "Ντέμιαν",1919, αποτελεί μια ψυχαναλυτική μελέτη της αιμομειξίας ενώ στο "Νάρκισσος και Χρυσόστομος",1930, σκιαγραφεί τις δύο πλευρές της ανθρώπινης φύσης αντιπαραθέτοντας έναν μοναχό μ' ένα ηδονιστή. Ο "Λύκος της Στέπας", 1927,αντικαθρεφτίζει την σύγχυση της σύγχρονης ύπαρξης ενώ ο "Μάγκιστερ Λούντι",1945, είναι μια ουτοπική φαντασία πάνω στο θέμα της απόσυρσης από τον κόσμο. 
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι και το "Το ταζίδι στην Ανατολή", 1932, που είναι από τα πρώτα βιβλία που κίνησαν στον 20ο αιώνα το ενδιαφέρον της Δύσης για την ανατολική φιλοσοφία και στάση ζωής.

Οι βασικές επιρροές στα έργα του Έσσε είναι, όπως ο ίδιος λέει : "Το χριστιανικό και απόλυτα αντιεθνικιστικό πνεύματων γονιών μου, η μελέτη των μεγάλων Κινέζων δασκάλων και η φυσιογνωμία του ιστορικού Γιάκομπ Μπουρκχαρντ".

Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, διαμαρτυρόμενος ενάντια στο μιλιταριστικό καθεστώς, εγκατέλειψε τη Γερμανία κι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελβετία, όπου και πέθανε το 1962. Πήρε το βραβείο Γκαίτε το 1946 και το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1947.

Κάτω από τον Τροχό
Ένας έφηβος μεγαλώνει στα σκιερά δάση του Μέλανα Δρυμού. Η πρόωρη μεγαλοφύια του τον βγάζει έξω από τον οικείο κύκλο των συμμαθητών του που'ναι προορισμένοι όπως όλα τ' αγόρια της γερμανικής επαρχίας, να ενταχθούν σ' ένα σύστημα που τους θέλει πειθήνιους, πουριτανούς και καλούς οικογενειάρχες. Το σύστημα, με τους εκπροσώπους του στην παιδεία και την θρησκευτική αγωγή, γρήγορα θα εντοπίσει τον υποψήφιο εκλεκτό του και θα αναλάβει να τον αναδείξει σε στυλοβάτη του, παρέχοντας του μια αυστηρή ανώτερη κατάρτιση σ' ένα αυστηρότατο κολλέγιο ευφυών παιδιών. Όμως ο έφηβος θα αντιταχθεί στην ισοπεδωτική μηχανής μιας αμφισβητήσιμης πνευματικής αγωγής, στην προσπάθεια του να μείνει αυτό το ιδιαίτερο και μοναδικό ανθρώπινο ον που διαισθάνεται ασυνείδητα πως είναι.

Η σύγκρουση του με το σχολικό περιβάλλον θα πάρει την μεταφορική σημασία μιας αναμέτρησης με τις κυρίαρχες αξίες μιας στενοκέφαλης κοινωνίας που δεν διστάζει, για να προστατέψει την συνοχή της, να συντρίψει καθε τι διαφορετικό από τα πρότυπα που έχει επιβάλει. Ο έφηβος στην αρχή θα οδηγηθεί σε μια πικρή συνειδητοποίηση της αδυναμίας του να ενταχθεί στον κόσμο κι από εκεί και έπειτα σταδιακά, στην πλήρη εξουθένωση και στο αδιέξοδο μιας μοναξιάς που κορυφώνεται δραματικά με τον θάνατό του. 

"Ο Χανς Γκίμπενρατ είναι ένας ιδιαίτερα προικισμένος έφηβος που γεννιέται σε κάποιο ειδυλλιακό χωριό του Μέλανα Δρυμού στις αρχές του περασμένου αιώνα. Οι εξαιρετικές του ικανότητες στα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά προσελκύουν το έντονο ενδιαφέρον των δασκάλων του, ταυτόχρονα όμως τον αποξενώνουν από όλα όσα συνιστούν το πλαίσιο της ομαλής μετάβασης από την παιδικότητα στην ενηλικίωση. Αφού περνάει με επιτυχία τις σχετικές εξετάσεις, αρχίζει να φοιτά στη Θεολογική Σχολή του Μάουλμπρον, όπου η αυστηρή σχολική πειθαρχία και τάξη έρχονται σε σύγκρουση με την προσωπική του ορμητική ανάγκη για ελευθερία. Το εκπαιδευτικό σύστημα και οι υπερβολικές του απαιτήσεις καταρρακώνουν τον νεαρό έφηβο, τον αποσπούν βίαια από τις μικροχαρές της παιδικής ηλικίας, τον απομακρύνουν από την ομορφιά της φύσης, του απαγορεύουν ουσιαστικά κάθε σχέση με τους συνομηλίκους του, οδηγώντας τον τελικά στην καταστροφή. Σχεδόν έναν ολόκληρο αιώνα μετά, το Κάτω από τον τροχό αποτελεί ένα δριμύτατο, σαρκαστικό και ταυτόχρονα λυρικό Κατηγορώ εναντίον γονέων και παιδαγωγών που, τυφλωμένοι από τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, είναι ανίκανοι να συναισθανθούν τις ευαισθησίες και τις ανάγκες της ευάλωτης εφηβικής ψυχής" εκδόσεις Καστανιώτης.