[Περίπατος στην Φυσική Ιστορία] Μουσείο Γουλανδρή ~ ΑΡΘΡΟ

Γνωρίστε το εκπληκτικό μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, Λεβίδου 23 Κηφισιά.
Μια εξαιρετική περιήγηση στην ιστορία της γεωλογίας, της ζωολογίας, της υδροβιολογίας

και της βοτανικής και της παλαιοντολογίας υπόσχεται το μουσείο Φυσικής Ιστορίας σ' εκείνους που αποζητάνε
ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο Σαββατοκύριακο.
Το 1964, ο Άγγελος και η Νίκη Γουλανδρή ίδρυσαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Ν.Π.Ι.Δ.) ως εργαστήριο έρευνας και δράσης. Το έργο τους προχώρησε σιωπηρά, παράλληλα με τις άλλες αναπτυξιακές επενδύσεις. Η δική τους ήταν μία ιδιωτική επένδυση πόρων, χρόνου και γνώσης για τη δημιουργία ενός θεσμού, που θα είχε ως στόχο την εθνική ετοιμότητα για την προστασία του πολύτιμου φυσικού πλούτου της χώρας και τη συνείδηση των νέων για ένα νέο κώδικα αξιών, με γνώμονα την ισόρροπη συνύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος και ανθρώπου.

Η επί πέντε δεκαετίες επιστημονική δραστηριότητα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας περιλαμβάνει:

• ευρύτατη έρευνα υπαίθρου και συγκρότηση των συλλογών του
• καταγραφή, αναγνώριση και ταξινόμηση των ειδών
• εισαγωγή των στοιχείων των συλλογών σε τράπεζα πληροφοριών
• δημοσίευση άρθρων και μελετών τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα
• έκδοση επιστημονικής επετηρίδας του Μουσείου και άλλων εκδόσεων
• οικολογικές μελέτες περιοχών ιδιαίτερου οικολογικού ενδιαφέροντος, καθώς και σπάνιων ειδών
• θεματικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και
• επιστημονικές έρευνες σε συνεργασία με ελληνικά και ξένα επιστημονικά κέντρα

Οι συλλογές του Μουσείου αριθμούν σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες δείγματα και αποτελούν πολύτιμο εθνικό κεφάλαιο, τις τράπεζες δεδομένων της χώρας, τη βάση για κάθε επιστημονική έρευνα και εφαρμογή στους τομείς της περιβαλλοντικής πολιτικής, της γεωργίας και της δασοπονίας.
Οι συλλογές του Μουσείου αποτελούν ένα αρχείο πληροφοριών και παράλληλα ένα εργαλείο για ποικίλες επιστημονικές μελέτες που αφορούν τόσο στο σύγχρονο όσο και στο παλαιό περιβάλλον. Η γνώση της βιοποικιλότητας σε όλα τα επίπεδα, η γεωγραφική εξάπλωση, οι οικολογικές και στρωματογραφικές παρατηρήσεις, αποτελούν στοιχεία που προκύπτουν κατά την ανάπτυξη των συλλογών και υποστηρίζουν περιβαλλοντικές μελέτες, αρχαιολογικές και  αρχαιομετρικές έρευνες, γεωλογικές και παλαιοντολογικές εργασίες, παλαιοβοτανική και παλαιογεωλογία, αλλά και  μελέτες που αφορούν στην ιατρική και φαρμακογνωσία.
Επιπλέον, αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο για την ανάπτυξη εκδοτικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε δύο συλλογές

Γεωλογικό – Παλαιοντολογικό

Η συλλογή υλικού για τις πρώτες Παλαιοντολογικές, Ορυκτολογικές και Πετρολογικές συλλογές του Μουσείου άρχισε το 1971 από τον γεωλόγο Ευάγγελο Βελιτζέλο, καθηγητή της Παλαιοβοτανικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην λεκάνη Βεγόρων της Δυτικής Μακεδονίας σε λιμναίες αποθέσεις του Ανώτερου Τριτογενούς με την συλλογή απολιθωμένων φυτών, δύο οδόντων ελεφάντων που βρέθηκαν κοντά στο χωριό Πέτρες και άλλων τριών κοντά στο χωριό Σωτήρ.
Οι έρευνες του Μουσείου συνεχίστηκαν για την συλλογή παλαιοντολογικού υλικού στις Νεογενείς αποθέσεις της Αττικής, της Κέρκυρας, της Ρόδου και της Καρπάθου. Στην Βοιωτία στην περιοχή Κερατοβούνι πλησίον του μνημείου της μάχης της Χαιρώνειας για την συλλογή Ρουδιστών του ανωτέρου Κρητιδικού. Στην Αργολίδα πλησίον του Ιερού του Ασκληπείου της Επιδαύρου για την συλλογή Αμμωνιτών του μέσου και ανωτέρου Τριαδικού. Πρόκειται περί ενός ερυθρού αμμωνιτοφόρου ασβεστολίθου πλουσίου σε είδη Αμμωνιτών των γενών Ceratites , Asklepioceras , Johanites, Lobites , Megaphyllites , Pinacoceras , Gymnites κλπ. Στην Ήπειρο για την συλλογή Αμμωνιτών της Ιονίου ζώνης Ιουρασικής ηλικίας. Πρόσφατα οι συλλογές εμπλουτίστηκαν με σπάνια απολιθωμένα δείγματα  δύο Ιχθυοσαύρων, ενός Στενεόσαυρου και ενός Κρινοειδούς, σε  εξαιρετική κατάσταση διατήρησης, από την Γερμανία, 180 εκατ. ετών.
Οι Ορυκτολογικές συλλογές του μουσείου καταρτίστηκαν κυρίως από έρευνες στο Λαύριο το πλέον αξιόλογο μεταλλείο της αρχαίας Ελλάδος με πάρα πολύ μεγάλο αριθμό ορυκτών, στην Χαλκιδική, στην Κρήτη, στην Σέριφο, στην Μήλο, στην Ξάνθη, στην Νάξο, στην Πάρο στην Θάσο και άλλού.
Οι Πετρολογικές συλλογές καταρτίστηκαν από έρευνες στις διάφορες γεωλογικές ζώνες της Ελλάδος όπως ζώνη Παξών, Ιόνιο ζώνη, ζώνη Πίνδου, Πελαγονική και Υποπελαγονική ζώνη, ζώνη Ροδόπης και ζώνη Ανατολικής Ελλάδος.
Εκτός από τις έρευνες του μουσείου ένα τμήμα των συλλογών προέρχεται από δωρεές και αγορές.

Συνοπτικά σήμερα οι γεωλογικές συλλογές του μουσείου κατατάσσονται σε:

• Ορυκτολογικές, που περιλαμβάνουν ορυκτά από τον ευρύτερο ελληνικό χώρο, διεθνή συλλογή ορυκτών και ειδική συλλογή με ορυκτά του Λαυρίου.
• Πετρολογικές, με πετρώματα της Ελλάδος
• Παλαιοντολογικές, με απολιθώματα Ρουδιστών, Αμμωνιτών και Νεογενών μαλακίων της Ελλάδος, Κεφαλοπόδων, Γαστεροπόδων και Διθύρων της Γαλλίας (τμήματος της σημαντικής συλλογής Moazzo ), Σπονδυλωτών του Πικερμίου και της Σάμου, Πλειστοκαινικών Ελεφάντων και φυτικών απολιθωμάτων της Ελλάδος.

Τα Ορυκτά και τα Απολιθώματα που έχουν συμπεριληφθεί στη βάση ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου. Περιλαμβάνουν δείγματα από όλο τον κόσμο, καθώς και πολλά δείγματα από την Ελλάδα. Τα δείγματα έχουν καταχωρηθεί με τα ονόματα που αναγράφονται στις ετικέτες που φέρουν.

Χερσαίας Ζωολογίας

Το Τμήμα Χερσαίας Ζωολογίας έχει σαν αντικείμενο τα ΄Εντομα και Αραχνόμορφα, τα Αμφίβια και Ερπετά, τα Πουλιά και τα Θηλαστικά. Στο Τμήμα υπάρχει εξοπλισμός εργασίας υπαίθρου και εργαστηρίου, καθώς και εξειδικευμένη βιβλιογραφική κάλυψη.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες του Τμήματος Χερσαίας Ζωολογίας περιλαμβάνουν έρευνα υπαίθρου και εργαστηρίου, που αφορά στην Οικολογία, Ζωογεωγραφία, Φυσιολογία καθώς και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών και ειδών της πανίδας. Γίνονται επιτόπιες εργασίες πεδίου, ενημέρωση του κοινού και των αρμοδίων φορέων. Στην εργαστηριακή έρευνα περιλαμβάνονται τροφικές αναλύσεις, μορφομετρικές εργασίες, μελέτη της θερμικής οικολογίας, της οικολογίας της αναπαραγωγής και συντήρηση των συλλογών.
Οι δραστηριότητες του Εντομολογικού Τμήματος ξεκίνησαν το 1971, του Ορνιθολογικού το 1980, του Ερπετολογικού το 1984 και του Τμήματος Θηλαστικών το 1985.

Δέκα χιλιάδες δείγματα βρίσκονται στη βάση δεδομένων από τις Εντομολογικές Συλλογές του Μουσείου. Έχουν ψηφιοποιηθεί τα 600 από αυτά. Τα δείγματα αυτά περιλαμβάνουν, κατά το μεγαλύτερο μέρος, Λεπιδόπτερα Ορθόπτερα, Δίπτερα και Υμενόπτερα, κυρίως από τον ελληνικό χώρο. Τα δείγματα αυτά συλλέχθηκαν κυρίως κατά τις δεκαετίες του ’70 και ’80. Τα ονόματα των ειδών είναι αυτά που βρίσκονται πάνω στα δείγματα και μπορεί να μη συμφωνούν με τη σημερινή ονοματολογία. Το Τμήμα βρίσκεται στη διαδικασία αναθεώρησης των ονομάτων αυτών.



Πηγή http://www.gnhm.gr