[Εσαεί] του Γκράχαμ Σουίφτ ~ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

εκδόσεις ΕΣΤΙΑ

Μετάφραση: Αλέξης Εμμανουήλ

από το οπιθόφυλλο του βιβλίου

Ένα μυθιστόρημα που κατατάσεται αναμφίβολα στα κλασικά. Διερευνώντας, άλλοτε με τρόπο σπαρακτικό κι άλλοτε με χιούμορ το αιώνιο ερώτημα "Γιατί άραγε τα πράγματα να έχουν σημασία;", μας υπενθυμίζει, με τρόπο αλησμόνητο, πως αυτό όντως συμβαίνει. Από τους μεγάλους συγγραφείς του αιώνα μας, ο Γκράχαμ Σουίφτ ξεδιπλώνει και σ' αυτό το μυθιστόρημα την μοναδική του ικανότητα στη διαγραφή των χαρακτήρων και στην διαπλοκή του μύθου και ιστορίας. Μπαλαρίνες, μέλισσες, κατασκευαστές γεφυρών και προϊστορικά τέρατα, σιδηρόδρομοι κι αρσενικό, ποίηση, η επικράτηση του πλαστικού στον κόσμο, ο δαρβινισμός στη συνάντησή του με την χριστιανική μεταφυσική, είναι μεταξύ των άλλων, τα μοτίβα που διατρέχουν το Εσαεί.

Ο Μπιλ Άνγουιν, άλλοτε σύζυγος μιας ηθοποιού τώρα πεθαμένης, κι έχοντας ο ίδιος επιβιώσει από μια πρόσφατη συνάντηση με το θάνατο, μας αφηγείται δύο εξαιρετικές ιστορίες. Η μία, από το μεταπολεμικό Παρίσι και το Σόχο της δεκαετίας του '50 ως τις σύγχρονες σεξουαλικές και πανεπιστημιακές περιπλοκές, στους αντίποδες των πνευματικών ακαδημαϊκών κήπων, είναι η ζωντανή περιγραφή της ζωής του. Η άλλη, συνθεμένη από τα προσωπικά τετράδια ενός βικτωριανου προγόνου, του Μάθιου Πιρς, είναι η ιστορία ενός καλού και απλού ανθρώπου ο οποίος καταστρέφει την ευτυχία του γιατί αναζητά μανιωδώς την αλήθεια. Μέσα από τα τετράδια αυτά ο Μπιλ θα οδηγηθεί όπως κι ο Μάθιου πριν απ'αυτόν, στην οδυνηρή ενατένιση των απαρχών της ίδιας της ζωής. 

Οι αναμνήσεις του Μπιλ από την όμορφη γυναίκα του, από την γοητευτικά ιδιόρρυθνη μητέρα του κι από τον ερωτύλο πατριό του, οι πικρές σκέψεις του γύρω από τις παρούσες ταλαιπωρίες της ύπαρξης του κι η γεμάτη φαντασία ανασύσταση του λησμονημένου Μάθιου συνθέτουν τον φωτεινό στοχασμό του Σουίφτ για την κατάσταση του θνητού : ευτυχία και λύπη, πίστη κι απουσία πίστης, τα αινίγματα του ατομικού πεπρωμένου κι η επιμονή, ενάντια σε όλα, της έκπληξης και της αγάπης.

Απόσπασμα

Αυτά είναι, οφείλω, να σας προειδοποιήσω τα λόγια ενός νεκρού. 

Ή τουλάχιστον δεν είναι - η προειδοποίηση ισχύει - τίποτα περισσότερο από τις ασυναρτησίες κάποιου που έχει γεράσει πριν την ώρα του. Βρίσκομαι σε αυτό το μέρος σχεδόν ένα χρόνο, όμως έχω απόλυτη συνείδηση εκ των έσω, όπως πιστεύω ότι ο κόσμος έχει απέξω, της επίδρασής του στην επίσπευση του γηρασμού. Στην εποχή μας, μερικοί σέξι πανεπιστημιακοί επιβήτορες αποπειρώνται να πάνε ενάντια στο ρεύμα. Όμως ακόμη κι αυτοί είναι κάτι που εύκολα γίνεται αντιληπτό, όταν φτάνουν σε μια ορισμένη ηλικία - χοντρικά στην δική μου, λίγο μετά τα πενήντα,-  αρχίζουν μάλλον γρήγορα να βολεύονται στην ασημαντότητα που σηματοδοτούν οι παντόφλες κι οι πιτζάμες τους. Θρονιάζονται στα αξιοσέβαστα σαλόνια τους, στα προνόμια που κατέχουν, κάνουν τον απολογισμό της καριέρας τους, που τώρα πια δεν καλπάζει κι αποφασίζουν συνειδητά ή όχι, ότι το αληθινό καθηγητηλίκι, όπως και το ακριβό κρασί, ωριμάζει με το πέρασμα του χρόνου...