[Αγαπώντας, Πίνοντας και Τραγουδώντας] του Αλέν Ρενέ ~ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Του Γιώργου Ρούσσου

Έχοντας πραγματοποιήσει την παγκόσμια πρεμιέρα της τον Φλεβάρη στο 64ο Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, η τελευταία ταινία του Αλέν Ρενέ (Alain Resnais), «Αγαπώντας, Πίνοντας και Τραγουδώντας» (Aimer, Boire et Chanter / Life of Riley), κυκλοφορεί πλέον στις κινηματογραφικές αίθουσες, σε διανομή της Strada Films. Το φιλμ περιγράφει τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη τριών φιλικών ζευγαριών, με τον Ρενέ να μένει πιστός στα ιδανικά του και να καταπιάνεται με τους προβληματισμούς μεσοαστικών ζευγαριών που προσπαθούν να συμβιβαστούν με τo προσωπικό παρελθόν τους, τη μοναξιά και τον θάνατο, ιδωμένα όμως πάντα υπό μία ισχυρή δόση αισιοδοξίας και χιούμορ...
Στην εξοχή του Γιορκσάιρ η ζωή τριών ζευγαριών αναστατώνεται για λίγους μήνες, λόγω της αινιγματικής συμπεριφοράς του κοινού τους φίλου Τζωρτζ Ράιλι. Ο Δρ. Κόλιν (Ιπολίτ Ζιραρντό - Hippolyte Girardot) αναφέρει κατά λάθος στη γυναίκα του Κάθριν (Σαμπίν Αζεμά - Sabine Azéma), ότι ο ασθενής του Τζορτζ Ράιλι, έχει μονάχα λίγους μήνες ζωής. Όμως δεν γνωρίζει ότι ο Τζορτζ ήταν η πρώτη της αγάπη.

Το ζευγάρι θεωρεί καλή ιδέα να πείσουν τον Τζορτζ να συμμετάσχει στο έργο που ανεβάζουν με την ερασιτεχνική τοπική θεατρική τους ομάδα. Κάτι τέτοιο όμως συνεπάγεται έναν ρόλο που περιλαμβάνει ερωτικές σκηνές με την Ταμάρα (Καρολίν Σιλόλ - Caroline Sihol), σύζυγο του Τζακ (Μισέλ Βιγερμόζ - Michel Vuillermoz), κολλητού φίλου του Κόλιν και πλούσιου επιχειρηματία, αλλά κάπως άστατου συζύγου.

Από την μεριά του, ο Τζακ προσπαθεί να πείσει τη Μόνικα (Σαντρίν Κιμπερλέν - Sandrine Kiberlain), γυναίκα του Τζορτζ που πλέον όμως τον έχει εγκαταλείψει για έναν αγρότη, τον Σιμεόν (Αντρέ Ντισολιέ - André Dussollier), να επιστρέψει στον άνδρα της για να τον υποστηρίξει, τους τελευταίους μήνες της ζωής του.

Αυτοί είναι οι έξι βασικοί χαρακτήρες της ιστορίας μας και κάπως έτσι ο Τζορτζ - που δεν εμφανίζεται ποτέ στο κοινό -  ασκεί μια παράδοξη γοητεία στις τρεις γυναίκες της παρέας, γεγονός που δεν περνά απαρατήρητο από τους συζύγους τους... Εν τέλει ο Τζορτζ Ράιλι ετοιμάζεται για τις διακοπές του στην Τενερίφη, αλλά ποια τελικά από τις τρεις γυναίκες της ιδιόμορφης αυτής συντροφιάς, θα τον συνοδεύσει;

«Είμαι συνεχώς στο κατόπι της αναζήτησης μιας ειδικής μη αφηγηματικής γλώσσας, που θα εμπεριέχει μουσικότητα...» -  Αλέν Ρενέ (Alain Resnais)

Ήταν Σάββατο 1 Μαρτίου του 2014, όταν επιβεβαιώθηκε η είδηση ότι ο Αλέν Ρενέ έφυγε από τη ζωή. Λίγες μόλις ημέρες πριν και συγκεκριμένα στις 10 Φεβρουαρίου, η τελευταία του ταινία «Να Αγαπάς, να Πίνεις και να Τραγουδάς» (Life of Riley / Aimer, boire et chanter) πραγματοποιούσε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου και τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο, καθώς και με το Βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών (FIPRESCI), για την καλύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος του Φεστιβάλ. Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου, η τελευταία ταινία του Αλέν Ρενέ πραγματοποίησε την πρεμιέρα της στη χώρα μας, στο πλαίσιο του 20ού Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, όπου και είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε.

Ένας πραγματικός δάσκαλος της τέχνης του σινεμά, ο Αλέν Ρενέ, συνέδεσε τον όνομά του με το κινηματογραφικό ρεύμα του "Νέου Κύματος" (Nouvelle Vague) και μας χάρισε ανεξίτηλα στον χρόνο φιλμ, όπως το "Χιροσίμα Αγάπη μου" (1959) και το "Πέρυσι στο Μάριενμπαντ" (1961). Αγέραστος και αεικίνητος ο Αλέν Ρενέ, συνέχιζε για πολλά χρόνια να μας προσφέρει απλόχερα τις κινηματογραφικές του δημιουργίες, μένοντας πάντα σταθερός στις αρχές και στα ιδανικά του. Υπηρέτησε τον κινηματογράφο για πάνω από έξι δεκαετίες, καταθέτοντας διαχρονικά αριστουργήματα και έφυγε σε ηλικία 92 ετών.

Η ταινία «Να Αγαπάς, να Πίνεις και να Τραγουδάς», αποτελεί μεταφορά του θεατρικού έργου «Η ζωή του Ράιλι» του Βρετανού συγγραφέα Άλαν Έϊκμπερν (Alan Ayckbourn). Το σενάριο εξελίσσεται γύρω από τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη τριών φιλικών ζευγαριών, με τους άντρες να ανακαλύπτουν πως οι γυναίκες τους είχαν σχέση μ' έναν φίλο τους. Αυτή είναι και η τρίτη κινηματογραφική μεταφορά θεατρικού έργου του Άλαν Έικμπορν, από τον Αλέν Ρενέ. Είχαν προηγηθεί το «Smoking/No Smoking» του 1993 και το «Coeurs» (Private Fears in Public Places) του 2006.

Παράλληλα η χρήση κόμικς, του Γάλλου καλλιτέχνη Blutch και θεατρικών σκηνικών, του Jacques Saulnier συντελούν σε ένα παιχνίδι μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Όπως είχε πει και ο ίδιος ο Ρενέ χαρακτηριστικά: «Αυτό που ονειρεύομαι είναι το εξής: ο θεατής μέσα στην αίθουσα να πει «εντάξει έχει γυριστεί θεατρικά» και ξαφνικά να αλλάζει γνώμη «ναι αλλά στο θέατρο δεν μπορείς να το κάνεις αυτό». Και κάπως έτσι να πηγαίνει διαρκώς από το θέατρο στο φιλμ και αντίστροφα ενώ ορισμένες φορές να πέφτει πάνω στα κόμικς του Blutch... Αυτό που θέλω να πετύχω καταργώντας τα όρια ανάμεσα στο σινεμά και το θέατρο είναι να καταλήξω ολοκληρωτικά ελεύθερος. Το λέω για κάθε ταινία μου: αυτό που με ενδιαφέρει είναι η φόρμα κι αν δεν υπάρχει φόρμα δεν υπάρχει συναίσθημα.»

Ο Αλέν Ρενέ, ανήκει στους ελάχιστους εκείνους δημιουργούς, που μας έμαθαν πως να βλέπουμε σινεμά. Χωρίς να μένουμε μόνο στο πρώτο εκείνο λάγνο επίπεδο της εικόνας, αλλά εντρυφώντας βαθύτερα. Η τελευταία του δημιουργία «Να Αγαπάς, να Πίνεις και να Τραγουδάς», μπορεί να μην φθάνει στο επίπεδο παλαιότερων ταινιών του καλλιτέχνη, αποτελεί όμως ένα αξιοπρεπές έργο, ενός σκηνοθέτη που έγραψε την δική του σημαντική ιστορία στον χώρο την Έβδομης Τέχνης...