[Moby Dick] του H. Melville ~ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

"I try all things, I achieve what I can" H.Melville

Ένα από τα πιο κλασσικά αριστουργήματα στον χώρο της λογοτεχνίας ο Moby Dick, του Herman Melville(1819-1891) εκδόθηκε το 1851 και θεωρείται από τα σπουδαιότερα έργα της Αμερικάνικης λογοτεχνίας και ηγέτης του αμερικάνικου ρομαντισμού. Δύο πραγματικά γεγονότα οδήγησαν στην ιστορία του Moby Dick. Το πρώτο ήταν το ναυάγιο του πλοίου Essex το 1820, όπου ο υποπλοίαρχος Owen Chase, ένας από τους 8 επιζώντες, κατέγραψε τα γεγονότα το 1821. Το δεύτερο λέγεται πως έγινε το 1830 όταν σκοτώθηκε η αλμπίνο φάλαινα Mocha Dick στο νησί Mocha της Χιλής. Ο Mocha Dick λέγεται ότι είχε πάνω στην ράχη του περισσότερα από 20 καμάκια και πως επιτιθόταν με μανία στα πλοία.


Η ιστορία σε περίληψη

O Ισμαήλ, ο αφηγητής, δηλώνει την πρόθεσή του να σαλπάρει σε φαλαινοθηρικό. Έχει κάνει πολλά ταξίδια σαν ναύτης αλλά ποτέ σαν φαλαινοθήρας. Ταξιδεύει στο New Bedford, της Μασαχουσέτης, όπου μένει σε ένα πανδοχείο φαλαινοθηρών. Επειδή το πανδοχείο είναι γεμάτο μοιράζεται ένα δωμάτιο με έναν καμακευτή από τον Νότιο Ειρηνικό που τον λένε Queequeg. Στην αρχή οι παράξενες συνήθειες και η αλλόκοτη εμφάνιση του καμακευτή τον απωθούν αλλά μετά ο Ισμαήλ εκτιμά την γενναιοδωρία και την ευγένεια του συγκάτοικου του και αποφασίζουν μαζί να ψάξουν για δουλειά σε κάποιο φαλαινοθηρικό. Παίρνουν το φέρυ για το νησί Nantucket την παραδοσιακή πρωτεύουσα της φαλαινοθηρικής βιομηχανίας. Εκεί εξασφαλίζουν δουλειά στο Pequod, σε ένα πλοίο με άγρια εμφάνιση, διακοσμημένο με τα οστά και τα δόντια φαλαινών.  Ο Peleg και Bildad, πλοιοκτήτες, κάνουν σκληρό παζάρι για τους μισθούς. Επίσης αναφέρουν τον μυστηριώδη καπετάνιο του πλοίου, Ahab, ο οποίος ακόμα αναρρώνει από το χάσιμο του ποδιού του από μια φάλαινα στο τελευταίο του ταξίδι.

Το Pequod σαλπάρει από  το Nantucket μια κρύα χριστουγεννιάτικη ημέρα με ένα πλήρωμα από άνδρες διαφορετικής καταγωγής και εθνικότητας. Σύντομα το πλοίο φτάνει σε ζεστά νερά και ο Ahab κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο κατάστημα ισορροπώντας προσεκτικά πάνω στο ψεύτικο πόδι του το οποίο ήταν φτιαγμένο από το σαγόνι φάλαινας. Ανακοινώνει την επιθυμία του να κυνηγήσει και να σκοτώσει τον Moby Dick, την θρυλική μεγάλη λευκή φάλαινα που του έκοψε το πόδι, γιατί βλέπει αυτήν την φάλαινα σαν προσωποποίηση  του κακού. Ο Ahab καρφώνει ένα χρυσό δουβλόνι στο κατάρτι λέγοντας ότι αυτή θα είναι η αμοιβή σ αυτόν που πρώτος θα δει την φάλαινα. Καθώς το πλοίο πλέει προς την νότια Αφρική, εντοπίζουν φάλαινες και τις κυνηγούν αλλά χωρίς επιτυχία. Κατά την διάρκεια του κυνηγιού μια ομάδα αντρών τους οποίους το υπόλοιπο πλήρωμα δεν τους έχει ξαναδεί βγαίνει από το αμπάρι. Ο αρχηγός αυτής της ομάδας είναι ένας άνδρας εξωτικής εμφάνισης και λέγεται Fedallah και πρόκειται για την προσωπική ομάδα καμακευτών του Ahab τους οποίους  λαθραία τους είχε βάλει ο Ahab στο πλοίο αψηφώντας τους πλοιοκτήτες.

 Το Pequod κάνει τον γύρο της Αφρικής και μπαίνει στον Ινδικό Ωκεανό. Εν τω μεταξύ πετυχαίνουν κάποιες φάλαινες τις οποίες επεξεργάζονται για το λάδι τους. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού συναντούν και άλλα φαλαινοθηρικά και ο Ahab απαιτεί πληροφορίες για τον Moby Dick από τους καπετάνιους. Ένα από αυτά τα πλοία, το Jeroboam, μεταφέρει το Gabriel, έναν παρανοϊκό προφήτη ο οποίος λεει ότι κατάρα θα πέσει σε οποιοδήποτε απειλήσει τον Moby Dick. Οι προφητείες του φαίνεται να γίνονται πιστευτές γιατί όσοι από το πλοίο του κυνήγησαν την φάλαινα καταστράφηκαν. Καθώς προσπαθούν να στραγγίξουν το λάδι από μια φάλαινα, ο Tashtegto, ένας καμακευτής του Pequod, πέφτει μέσα στο ογκώδη κεφάλι της φάλαινας το οποίο πέφτει από το πλοίο στην θάλασσα και αρχίζει να βουλιάζει. Ο Queequeg βουτάει στην θάλασσα και σώζει τον Tashtego κόβοντας στην μέση το κεφάλι της φάλαινας.

Κατά την διάρκεια του επόμενου κυνηγιού φαλαινών, ο Pip, ο μαύρος καμαρότος του Pequod, πηδάει από μια φαλαινοθηρική βάρκα και αφήνεται καταμεσής του ωκεανού. Τρελαίνεται από την εμπειρία και γίνεται ο τρελός αλλά προφητικός γελωτοποιός του πλοίου. Λίγο μετά το Pequod συναντά το Samuel Enderby, ένα φαλαινοθηρικό πλοίο του οποίου ο καπετάνιος Boomer έχει χάσει το χέρι του από μια επαφή του με τον Moby Dick. Οι δύο καπετάνιοι συζητούν για την φάλαινα. Ο Boomer, χαρούμενος που έχει επιβιώσει,δεν μπορεί να καταλάβει την δίψα του Ahab για εκδίκηση. Εν τω μεταξύ ο Queeueg αρρωσταίνει βαριά και ζητάει από τον ξυλουργό του πλοίου να του φτιάξει ένα φέρετρο. Τελικά αναρρώνει και το φέρετρο γίνεται η σημαδούρα ζωής του πλοίου.

Ο Ahab διατάσσει να του φτιάξουν ένα καμάκι με την βεβαιότητα ότι σύντομα θα συναντήσει τον Moby Dick. Βαφτίζεί το καμάκι με το αίμα τριών καμακευτών του Pequod. Το πλοίο συναντά και σκοτώνει και άλλες φάλαινες ενώ ο Fedallah προφητεύει ότι ο Ahab θα δει δύο νεκροφόρες εκ των οποίων η δεύτερη θα είναι φτιαγμένη από αμερικάνικο ξύλο και ότι θα σκοτωθεί από σκοινί κάνναβης. Ο Ahab μεταφράζοντας την προφητεία πιστεύει ότι δεν θα σκοτωθεί στην θάλασσα διότι εκεί δεν υπάρχουν ούτε νεκροφόρες ούτε κρεμάλες. Ένας τυφώνας χτυπάει το Pequod και το πλοίο φωτίζεται από ηλεκτρική φωτιά. Ο Ahab παίρνει αυτό το γεγονός σαν καλό οιωνό αλλά ο Starbuck ο υποπλοίαρχος, το βλέπει σαν κακό οιωνό και σκέφτεται να σκοτώσει τον Ahab για να σταματήσει αυτό την παρανοϊκή αναζήτηση. Μόλις η καταιγίδα τελειώνει ένας από τους ναύτες πέφτει από την κορυφή του καταρτιού στην θάλασσα και πνίγεται - ένα βλοσυρό προμήνυμα για αυτά που τους επιφυλάσσει το μέλλον.

Ο διακαής πόθος του Ahab να βρει και να καταστρέψει τον Moby Dick αυξάνεται και ο τρελός Pip τώρα είναι η συνεχής συντροφιά του. Το Pequod πλησιάζει τον Ισημερινό όπου ο Ahab ελπίζει ότι θα βρει την μεγάλη φάλαινα. Το πλοίο ανταμώνει με άλλα δύο φαλαινοθηρικά πλοία, το Rachel και το Delight τα οποία είχαν θανάσιμη επαφή με την φάλαινα. Ο Ahab τελικά εντοπίζει τον Moby Dick. Οι βάρκες με τα καμάκια αρχίζουν να κυνηγούν την φάλαινα και ο Moby Dick επιτίθεται στην βάρκα που είναι ο Ahab και την καταστρέφει. Την επόμενη μέρα ξανασυναντούν την φάλαινα και οι βάρκες γι άλλη μια φορά ξεκινούν το κυνήγι. Η φάλαινα καμακώνεται αλλά ο Moby Dick επιτίθεται ξανά στην βάρκα του Ahab. O Fedallah παγιδευμένος στο σκοινί του καμακιού, πέφτει στην θάλασσα και πεθαίνει. Ο Starbuck προσπαθεί να μανουβράρει το Pequod μεταξύ του Ahab και της εξοργισμένης φάλαινας.
Κατά την διάρκεια της τρίτης μέρας οι βάρκες γι άλλη μια φορά κυνηγούν την φάλαινα ο οποίος τους επιτίθεται. Οι άνδρες βλέπουν το πτώμα του Fedallah δεμένο σ ένα καμάκι πάνω στην φάλαινα. Ο Moby Dick επιτίθεται στο Pequod και το βυθίζει. Ο Ahab πιάνεται και ο ίδιος σε σκοινί καμακιού και σέρνεται έξω από την βάρκα κατευθείαν στον θάνατό του. Οι βάρκες που απομένουν παρασύρονται από την δίνη που δημιουργείται από το βύθισμα του Pequod και οι ναύτες πνίγονται. Ο Ισμαήλ που είχε πέσει από μια βάρκα στην αρχή του κυνηγιού είναι αρκετά μακριά και δεν παρασύρεται από την δίνη. Είναι ο μόνος επιζήσας και επιπλέει πάνω στο φέρετρο του Queeque το οποίο είχε ξεπηδήσει από το ναυάγιο του Pequod. Στο τέλος τον βρίσκει το φαλαινοθηρικό Rachel το οποίο έψαχνε για επιζήσαντες.

”Υπάρχουν σίγουρα αλλόκοτες εποχές και περιπτώσεις σε αυτό το παράξενο μίγμα που αποκαλούμε ζωή όπου ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το σύμπαν σαν ένα απέραντο αστείο αν και, έστω με δυσκολία, διακρίνει και περισσότερο υποπτεύεται ότι τελικά το αστείο είναι μόνο εις βάρος του» Moby Dick H. Melville

“There are certain queer times and occasions in this strange mixed affair we call life when a man takes this whole universe for a vast practical joke, though the wit thereof he but dimly discerns, and more than suspects that the joke is at nobody's expense but his own.”

Εδώ θα βρείτε το αγγλικό κείμενο πάνω στο οποίο στηρίχτηκε η μετάφραση

Πηγές sparknotes.com , wikipedia.επιμέλεια - απόδοση στα ελληνικά Μαρία Ροδοπούλου