[Η στείρωση των αστέρων] του Pablo Neruda ~ ΠΟΙΗΣΗ

"Of all fires love is the only inexhaustible one"

O Pablo Neruda (ψευδώνυμο του Neftali Ricardo Reyes Basoalto) ήταν Χιλιανός ποιητής και πολιτικός. Είχε διαλέψει το ψευδώνυμο του από τον Τσέχο ποιητή Jan Neruda. O Νερούντα έγραψε πολλών ειδών ποιήματα από φορτισμένα ερωτικά ποιήματα όπως η συλλογή του 20 ποιήματα του έρωτα και το Τραγούδι της απελπισίας, σουρεαλιστικά ποιήματα, ιστορικά και επικά και πολλά πολιτικά μανιφέστο. Το 1971 κέρδισε το βραβείο Nobel της Λογοτεχνίας. Ο κολομβιανός νοβελίστας Μαρκέζ τον ονόμασε τον μεγαλύτερο ποιητή του 20^ου αιώνα σε οποιαδήποτε γλώσσα. Ο Νερούντα έγραφε πάντα με πράσινο μελάνι γιατί γι’ αυτόν αντιπροσώπευε την ελπίδα.

Η εις το άπειρον τείνουσα (μετάφραση Γιώργος Κεντρωτής)

Τα βλέπεις τούτα τα χέρια; Έχουν μετρήσει
τη γης, έχουν ξεχερσώσει, ξεχωρίσει έχουν
τα ορυκτά, τα δημητριακά της, τον πόλεμο
έχουν ζυμώσει και την ειρήνη,
έχουνε καταργήσει τις αποστάσεις
όλων των ποταμιών και των θαλάσσιων δρόμων,
μόνο όμως που,
όταν τρέχουν πάνω σου, μικρό μου
απάνω σου, σπυράκι του σταριού, χελιδονάκι μου,
δεν φτάνουν τα φτωχά να σε χωρέσουνε
και μέχρι εξαντλήσεως πλήρους
αγκαλιάζουνε τις δίδυμες περιστερές
που φωλιάζουν ή πετάνε στο στήθος σου,
ταξιδεύουν όλο το μάκρος των ποδιών σου
και τυλίγονται στο φως της μέσης σου.
Για μένα εσύ είσαι ο θησαυρός ο αληθώς αμύθητος,
ο από την θάλασσα και τα κοράλλια της όλα πλουσιότερος,
έτσι όπως είσαι άσπρη και γαλάζια και απέραντη
σαν τη γη την ώρα του θέρου.
Σ αυτή την χώρα,
από τα πόδια έως το μέτωπό σου
θέλω να πηγαίνω, όλο να πηγαίνω,
εκεί θέλω συνεχώς να πηγαίνω,
ώσπου να μου στερέψει τελείως ο βίος.

Τα πόδια σου (μετάφραση Γιώργος Κεντρωτής)

Όταν δεν μπορώ να δω την όψη σου
κοιτάζω τα πόδια σου.

Τα πόδια σου που είναι τόξα οστέινα
τα μικρά, δυνατά σου πόδια.

Ξέρω σε βαστούν γερά,
όλο το γλυκό σου βάρος
από εκείνα τα δύο σηκώνεται.

Τη μέση, τους μαστούς σου
τη διπλή πορφύρα
των θόλων τους,
τον περιστερώνα των ματιών σου
που ακόμη φτερουγίζουν,
το πλατύ φρουτώδες στόμα σου,
την κόκκινη χαίτη σου,
ποθώ
μικρέ, μικρέ μου πύργε.

Τα πόδια σου όμως τ’ αγαπάω
για έναν μόνο λόγο:
που περπατάν στο χώμα,
στο νερό και στον άνεμο
ώσπου να έρθουνε εδώ
να μ’ απαντήσουν, να με βρούνε.

Μοναχικός Θάνατος (απόδοση στα ελληνικά Μαρία Ροδοπούλου)

Υπάρχουν μοναχικά νεκροταφεία,

τάφοι γεμάτοι από σιωπηλά οστά,

η καρδιά υφαίνει ένα τούνελ,

ένα σκοτεινό, σκοτεινό τούνελ :

όπως το ναυάγιο
και εμείς πεθαίνουμε έως τον πυρήνα μας

σαν να πνιγόμαστε μες στην καρδιά

ή σαν να πέφτουμε προς τα μέσα

από το δέρμα στην ψυχή.

Υπάρχουν πτώματα

που έχουν για πόδια λάσπη

ο θάνατος στα κόκαλα υπάρχει

σαν καθάριος ήχος,

ένα γάβγισμα χωρίς τον σκύλο του,

έξω από ορισμένες καμπάνες, έξω από ορισμένους τάφους

πρήζεται στην υγρασία σαν θρήνος ή σαν βροχή.

Κάποιες φορές όταν είμαι μόνος, βλέπω

φέρετρα με ιστία να σαλπάρουν μαζί

με χλωμούς νεκρούς, με γυναίκες με τα μαλλιά τους

πλεγμένα σε νεκρικές κοτσίδες,

αρτοποιούς σαν άγγελοι λευκοί,

προσεκτικά κορίτσια παντρεμένα με συμβολαιογράφους,

φέρετρα που ανεβαίνουν το κάθετο ποτάμι του θανάτου,

τον μπρούσκο σαν κρασί ποταμό μέχρι την πηγή του,

με τα ιστία τους φουσκωμένα από τον ήχο του θανάτου,

γεμάτα με τον σιωπηλό ήχο του θανάτου.

Ο Θάνατος ελκύεται από τον ήχο

σαν παντόφλα χωρίς πόδι, σαν κουστούμι χωρίς κάτοχο

έρχεται να χτυπήσει με ένα δαχτυλίδι,
χωρίς κόκαλα, χωρίς δάχτυλα,

έρχεται να φωνάξει χωρίς στόμα, χωρίς γλώσσα, χωρίς λαιμό

Παρόλα αυτά τα βήματα του ακούγονται

και τα ρούχα του αντηχούν, σαν δέντρο σιωπηλό

Δεν γνωρίζω, έχω άγνοια και δύσκολα μπορώ να δω

αλλά μου φαίνεται πως το τραγούδι του έχει το χρώμα

των υγρών βιολετών,

βιολέτες πεσμένες στην γη

αφού το πρόσωπο του θανάτου είναι πράσινο,

και το βλέμμα του πράσινο

με την χαραγμένη υγρασία από τα φύλλα της βιολέτας

και το επιτάφιο χρώμα του είναι ίδιο

με του οργισμένου χειμώνα.

Αλλά ο θάνατος τριγυρνάει στην γη, ιππεύοντας μια σκούπα

και πηδώντας στο χώμα ψάχνοντας για νεκρούς –

ο θάνατος είναι στην σκούπα

είναι η γλώσσα του που ψάχνει τους νεκρούς,

η βελόνα του που ψάχνει για το νήμα.

Ο Θάνατος ξαπλώνει στα κρεβάτια μας:

στα τεμπέλικα στρώματα, στις μαύρες κουβέρτες,

απολαμβάνει ένα καλό τέντωμα και μετά ξαφνικά χτυπά,

ο ήχος του χτυπήματος άγνωστος γεμίζει τα σεντόνια

και υπάρχουν κρεβάτια που σαλπάρουν για το λιμάνι

όπου ο θάνατος περιμένει, Ναύαρχος ντυμένος.